Sądy wojskowe

Sądownictwo wojskowe jest jednym z rodzajów sądownictwa szczególnego. Oznacza to, że są to sądy wyłączone z sądownictwa powszechnego, ze względu na rodzaj spraw i sprawców, którymi się zajmują. Sądownictwo takie wyodrębnia się w wielu systemach prawnych świata, z uwagi na specyfikę wymiaru sprawiedliwości w siłach zbrojnych. W Polsce sądy wojskowe są organami wymiaru sprawiedliwości Wojska Polskiego. Są to sądy karne, które orzekają w sprawach przestępstw popełnianych przez żołnierzy służby czynnej, pracowników cywilnych wojska, a także żołnierzy i pracowników cywilnych sił zbrojnych państw obcych, przebywających na terytorium Polski.

Zgodnie z wymogiem Konstytucji sądownictwo wojskowe jest dwuinstancyjne. W pierwszej instancji orzekają: sądy garnizonowe i wojskowe sądy okręgowe. Rolę drugiej instancji pełni Izba Wojskowa Sądu Najwyższego. Wojskowy sąd garnizonowy jest odpowiednikiem sądu rejonowego, natomiast wojskowy sąd okręgowy – „cywilnego” sądu okręgowego, toteż obok orzekania w pierwszej instancji w określonych rodzajach spraw, rozpoznaje także apelacje i zażalenia na orzeczenia wydane w sądzie garnizonowym. Z kolei Izba Wojskowa Sądu Najwyższego rozpoznaje apelacje i zażalenia na decyzje wojskowego sądu okręgowego, kasacje oraz sprawy przewidziane dla sądów apelacyjnych.